Với những người đam mê đồ gỗ, cái tên gỗ samu chắc chắn không còn xa lạ. Đây là loại gỗ quý hiếm, nổi bật với nhiều ưu điểm vượt trội, thường được sử dụng trong thiết kế và trang trí nội thất. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về đặc điểm và chất lượng của loại gỗ này. Trong bài viết này, NHÀto review sẽ cùng bạn khám phá chi tiết!
Gỗ samu là gì? Nguồn gốc của loại gỗ này
Cây samu, hay còn gọi là chi sa mộc, có tên khoa học là Cunninghamia, được đặt theo tên bác sĩ Anh Dr. James Cunningham. Cây còn được biết đến với nhiều tên khác như sa mu, sà mu, sa múc, co may (Dao), thông mụ, thông Tàu, long len. Thuộc họ bạch (hoàng đàn với 27 – 30 chi và khoảng 130 – 140 loài lan rộng toàn cầu), cây này có nguồn gốc từ Việt Nam, Đài Loan, Trung Quốc và sau đó được trồng ở nhiều nơi khác trên thế giới.
Sau 10 năm, cây bắt đầu nở hoa, thường vào tháng 3 – 4 và ra quả vào mùa đông. Cây samu thường phát triển ở những vùng có khí hậu ôn hòa, độ ẩm khoảng 75% và nhiệt độ trung bình từ 15 – 20 độ C. Đặc điểm ưa sáng giúp cây phát triển nhanh, vượt trội khi sống cùng các loài khác. Tại Việt Nam, cây phát triển mạnh ở các khu rừng tự nhiên thuộc miền núi phía Bắc như Yên Bái, Cao Bằng, Lạng Sơn, Hà Giang.
Tìm hiểu thêm: gỗ bách xanh có mấy loại
Đặc điểm hình thái của cây sa mu
Dưới đây là bảng tổng hợp các đặc điểm hình thái nổi bật của cây:
Đặc điểm | Mô tả chi tiết |
Kích thước thân cây | Cây gỗ lớn, cao hơn 30m; đường kính có thể vượt quá 2m. |
Thân và vỏ cây | Thân tròn, rất thẳng; vỏ màu nâu hoặc xám nâu, có vết nứt dọc. |
Hệ thống cành | Cành mọc thành từng tầng, xếp vòng quanh thân, tạo dáng hình trụ. |
Hình dạng lá | Lá dài 3-6cm, rộng 3-5mm; đầu lá nhọn, cứng, mép có răng cưa sắc. |
Bố trí lá | Lá mọc xoắn ốc, cuống vặn, cành lá tạo mặt phẳng. |
Mặt lá | Mặt trên có 2 rãnh song song gần mép; mặt dưới có 2 dải phấn trắng dọc theo gân giữa. |
Thời gian ra hoa | Từ tháng 3 đến tháng 4. |
Thời gian quả chín | Từ tháng 10 đến tháng 11. |
Thời gian thu hạt | Từ ngày 15/10 đến 15/12, khi quả chuyển màu vàng nhạt, hạt màu cánh gián, nhân trắng hoặc trắng mờ. |
Khả năng tái sinh | Cây lớn có thể mọc chồi rễ mút quanh gốc, đặc biệt khi bị thương. Chồi này phát triển thành nhiều thân. |
Vỏ thân già | Dễ bong tróc, để lộ lớp vỏ trong màu nâu đỏ. |
Hệ thống rễ | Rễ chính kém phát triển; rễ bàng ăn nông, lan ngang khi cây còn nhỏ. |
Gỗ sa mu thuộc nhóm mấy?
Gỗ sa mu nằm trong nhóm I, nhóm gỗ quý hiếm theo danh mục gỗ rừng tự nhiên tại Việt Nam. Đây là loại gỗ có giá trị cao, được đánh giá cao cả về chất lượng và thẩm mỹ.
Đặc điểm nổi bật của gỗ sa mu
Như đã đề cập, gỗ sa mu là một trong những loại gỗ quý tại Việt Nam. Loại gỗ này được ca ngợi bởi chất lượng và tính thẩm mỹ. Hãy tìm hiểu thêm qua các đặc điểm xuất sắc sau đây:
- Màu sắc: Gỗ sa mu thường có tông màu vàng đậm hoặc đỏ nhạt, mang lại vẻ đẹp ấm áp và sang trọng.
- Vân gỗ: Vân gỗ nổi bật, rõ ràng, kết hợp với hương thơm dịu nhẹ đặc trưng, tạo nên không gian sống dễ chịu.
- Tính chất vật lý: Gỗ nhẹ, thớ gỗ thẳng và dễ chịu lực ép ngang. Điều này giúp gỗ sa mu dễ dàng xử lý trong quá trình thi công, từ cưa xẻ, uốn cong, bào trơn đến đánh bóng.
- Chất lượng: Gỗ sa mu dầu có độ bền vượt trội, chống mối mọt và mục nát hiệu quả.
Với sức bền và tính thẩm mỹ cao, gỗ sa mu thường được dùng trong chế tác nội thất, đồ mỹ nghệ cao cấp, và các công trình đòi hỏi sự công phu và bền vững.
Phải chăng gỗ samu là sự lựa chọn tốt?
Gỗ samu nằm trong danh sách các loại gỗ quý nhóm I ở Việt Nam. Thịt gỗ có màu vàng đậm hoặc đỏ nhạt với thớ gỗ thẳng, dễ dàng cho việc cưa xẻ thành tấm. Gỗ có thể uốn cong, đánh bóng và bào trơn linh hoạt, tạo ra sản phẩm đẹp mắt.
Gỗ không chỉ bền và kháng mối mọt mà còn có màu sắc và vân gỗ rõ nét, kèm theo mùi thơm dễ chịu. Nhờ tính chất nhẹ và thớ gỗ thẳng, gỗ chịu được lực ép ngang tốt. Những ưu điểm này khiến gỗ trở thành lựa chọn chất lượng. Đáp ứng mọi nhu cầu từ phẩm chất, màu sắc đến hương thơm, đều đem lại sự hài lòng và thư giãn cho khách hàng.
Có thể bạn cũng quan tâm: gỗ lát nam phi có tốt không
Cách nhận diện gỗ samu
Lá cây
Lá samu hình trụ, thuộc loại lá kim, mọc như lá thông. Dài từ 2 – 7cm, rộng 3 – 5mm, cứng và xanh lục. Trong thời tiết lạnh, lá có thể chuyển màu nâu đồng.
Thân cây
Thân cây samu có dáng tròn, thẳng và cao đến 20 – 30m khi trưởng thành. Đường kính thân cây phụ thuộc vào tuổi cây, có thể lớn hơn 2m. Vỏ cây màu nâu hoặc xám nứt dọc theo mùa. Một đặc điểm nữa là lõi cây thường rỗng do di truyền, do đó cần cẩn thận khi chọn cây cha để nhân giống.
Hoa và quả
Khoảng 10 năm tuổi, cây bắt đầu ra hoa. Nón hoa dễ bị lẫn với lá nên khó thấy. Hoa nở cuối xuân, nón đực mọc đầu cành, nón cái mọc đơn lẻ. Đầu đông, chồi chín dài khoảng 3 – 4cm, hình trứng với vảy giống vỏ quả dứa, bên trong có 3 – 5 hạt. Thu hoạch quả từ giữa tháng 10 đến cuối tháng 12.
Rễ cây
Rễ cọc, ít phát triển sâu, mọc ngang và tận dụng dinh dưỡng tầng đất bề mặt. Cây thích hợp trồng ở đất ẩm, thoát nước tốt, pH > 5. Thích phát triển trên đá phiến thạch sét, mica hay macma với tầng dày từ 0.7 – 0.8m, cây có thể sinh trưởng trên loại đất kiềm hoặc đất mặn.
Gợi ý bạn đọc thêm: Top các vật liệu làm mái che giếng trời phổ biến hiện nay
Phương pháp trồng và chăm sóc cây sa mu
Ngày nay, tình trạng khai thác rừng gia tăng khiến gỗ sa mu tự nhiên ngày càng khan hiếm. Do đó, các dự án trồng rừng sa mu đang được triển khai rộng rãi. Người ta thu thập hạt giống từ những khu rừng giống đã được công nhận. Sau khi thu hoạch, hạt giống được ngâm trong nước ấm 40 độ C từ 8 – 12 giờ, rồi ủ trong 4 ngày. Khi đủ thời gian ủ, hạt được đem gieo vào mùa Đông Xuân, trước khi trồng từ 12 – 16 tháng. Giai đoạn này cây con phát triển cao trên 25cm, đường kính gốc 0.3 – 0.4cm và sinh trưởng tốt. Lá có màu xanh đậm, thân thẳng, sở hữu 3 – 4 cành, không sâu bệnh, không cụt ngọn và sẵn sàng để trồng xuống đất. Vào vụ Xuân (cuối tháng 2 – giữa tháng 4), nên chọn những ngày nhiều mây hoặc có mưa phùn để trồng. Tránh những ngày quá khô hay rét. Khu vực trồng có độ dốc dưới 25 độ cần được phát sạch cỏ, còn độ dốc trên 25 độ thì phát băng theo đường đồng mức.

Chăm sóc cây kéo dài trong 3 – 4 năm liên tục. Năm đầu tiên, phát quang bụi rậm, tỉa bớt chồi không cần thiết, chỉ giữ thân chính, xới đất quanh gốc rộng 0.6 – 0.8m. Năm thứ hai, tiếp tục dọn dẹp cây cỏ và vun xới đất quanh gốc rộng 0.8 – 1m, kèm bón phân. Từ năm thứ 3 và 4, lặp lại các hoạt động của năm thứ hai.
Gỗ sa mu hiện nay giá bao nhiêu?
Gỗ sa mu là một loại gỗ quý hiếm được săn đón trong các dự án nội thất cao cấp và kiến trúc truyền thống. Giá của gỗ sa mu không cố định, phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:
- Kích thước gỗ: Gỗ có đường kính lớn và dài sẽ có giá cao hơn.
- Tuổi thọ cây: Cây càng lâu năm thì chất lượng gỗ sẽ càng cao, giá thành vì thế cũng tăng lên.
- Độ khan hiếm: Nguồn cung gỗ sa mu rất hạn chế do chính sách bảo tồn nghiêm ngặt, khiến giá dao động theo từng thời điểm trong năm.
Do đó, để biết được giá chính xác của gỗ sa mu theo nhu cầu, bạn nên liên hệ trực tiếp với các đơn vị phân phối uy tín để nhận bảng báo giá cập nhật, phản ánh thị trường tại thời điểm bạn cần mua.
Ứng dụng của gỗ sa mu trong đời sống
Gỗ sa mu là loại gỗ quý với đặc tính bền bỉ, chịu lực tốt và độ đàn hồi cao, được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực:
Sản xuất nội thất và kiến trúc
Với khả năng chịu lực và ổn định, gỗ sa mu thường được dùng để chế tạo các sản phẩm nội thất lớn như sập, bàn ghế, tủ quần áo, khung gương... Ngoài ra, nó còn thích hợp để làm cầu thang, cửa gỗ, sàn nhà, xà ngang và cột trong công trình kiến trúc truyền thống như đền, chùa.
Chế tác thủ công mỹ nghệ và tượng gỗ
Nhờ vân gỗ đẹp, dễ chế tạo và độ bền cao, gỗ sa mu rất được ưa chuộng trong sản xuất đồ thủ công mỹ nghệ. Nhiều nghệ nhân sử dụng loại gỗ này để tạo ra tượng Phật, tượng Phúc – Lộc – Thọ hay tượng Di Lặc, thể hiện giá trị tâm linh và văn hóa truyền thống. Các vật phẩm như đũa, thìa gỗ dùng trong gia đình hay nhà hàng cũng thường làm từ gỗ sa mu nhờ độ bền và hương thơm dịu.
Chiết xuất tinh dầu phục vụ y học
Tinh dầu từ gỗ sa mu, mặc dù không quá nổi bật về mùi hương như một số loại gỗ khác, nhưng lại rất được coi trọng trong y học dân gian. Tinh dầu này có thể hỗ trợ điều trị hiệu quả cho các bệnh lý như trĩ, bệnh ngoài da, vết bỏng, đau khớp và vết thương do côn trùng gây ra.
Ứng dụng trong công nghiệp
Gỗ sa mu có khả năng chống mối mọt và chịu lực tốt, nên thường được ứng dụng trong ngành đóng tàu, làm cột buồm, trụ mỏ hoặc các thành phần cần độ chịu lực cao.
Trồng làm cây cảnh và tạo cảnh quan
Với dáng cây thẳng, cao và thẩm mỹ, cây sa mu thường được trồng phổ biến tại công viên, trường học, bệnh viện, hoặc dọc theo tuyến đường đô thị để tạo bóng mát và cảnh quan xanh. Thêm vào đó, nhiều cộng đồng dân tộc thiểu số trồng sa mu ở bìa rừng để ngăn chặn động vật lớn xâm nhập.
Lời kết
Gỗ sa mu với nhiều đặc điểm nổi bật từ sinh thái học đến giá trị sử dụng, đã cho thấy tiềm năng cao trong sản xuất và thương mại. Mặc dù giá thành có thể thay đổi tùy theo chất lượng và mục đích sử dụng, sa mu vẫn là một lựa chọn lý tưởng cho những ai tìm kiếm vật liệu bền, đẹp, thẩm mỹ và mang đến sự gần gũi với thiên nhiên. Hy vọng rằng qua bài viết trên của Nhatoreview, bạn đã có cái nhìn đầy đủ hơn về gỗ sa mu và các ứng dụng trong thực tế.
Bài viết dành cho bạn: Tổng hợp 100+ mẫu nhà 2 tầng đẹp, hiện đại đang thịnh hành