Gỗ đàn hương, được ví von là “vàng xanh” của núi rừng, là một trong những loại gỗ đắt đỏ nhất thế giới. Nó mang lại giá trị trong nhiều lĩnh vực khiến ai cũng mong muốn sở hữu. Vậy gỗ đàn hương là gì và tại sao lại quý giá đến thế? Cùng trang web nhatoreview.com khám phá qua bài viết hôm nay nhé!
Gỗ đàn hương là gì? Thành phần hóa học của gỗ đàn hương?
Gỗ đàn hương, tên tiếng Anh là Sandalwood và tên khoa học là Santalum Album, thuộc họ Santalum. Loại gỗ hiếm này được Ấn Độ coi như "cây hoàng gia" quý hơn vàng, chỉ những gia tộc giàu có mới có thể sở hữu. Thực chất, đàn hương là cây tầm gửi bán ký sinh, sống dựa trên các cây khác qua ba giai đoạn phát triển:
- Ký chủ ươm giống: cấy trong bọc giống khi cây có từ 4-6 lá.
- Ký chủ chuyển tiếp: cây nhỏ hoặc cây bụi lớn tồn tại 4-5 năm, trồng gần đàn hương.
- Ký chủ dài ngày: trồng mật độ thấp, cách cây đàn hương ít nhất 3m.
Các cây ký chủ phổ biến bao gồm: đậu triều, tía tô, lạc dại, điên điển, cây sưa, giáng hương, xoài, cam…
Thành phần hóa học của gỗ đàn hương gồm nhiều chất như beta santalol (89-90%), anpha santalen, beta santalen, santen, anpha santenol, santenon, teresantalic axit, santalon, santalic axit, coniferylandehit, isovalerandehit, vanillin, syringic andehit và nhiều chất khác.
Tìm hiểu thêm: gỗ bách xanh có mấy loại
Nơi phân bố và điều kiện trồng gỗ đàn hương
Nguồn gốc và phân bố của gỗ đàn hương
Gỗ đàn hương có nguồn gốc từ Đông Timor, và được trồng nhiều ở Ấn Độ, Indonesia, Trung Quốc… Tại Việt Nam, gỗ đàn hương đã thành công được trồng ở Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Bình Định, Hà Giang… từ giống cây có nguồn gốc Ấn Độ.
Điều kiện trồng gỗ đàn hương
Gỗ đàn hương với giá trị kinh tế cao đã được nhân giống rộng rãi. Khu vực trồng cần các điều kiện sau:
- Địa hình: gỗ đàn hương phát triển tốt ở đồi núi có thoát nước tốt, không thuận lợi ở đồng bằng. Dòng cây này nhạy cảm với ánh sáng, cần nhiều nắng và điều kiện lập địa tốt, thường xen kẽ cây bụi giúp tiết kiệm đất và công chăm sóc.
- Thổ nhưỡng: đất trồng phải tơi xốp, giàu khoáng chất như photpho, sắt, kali và thoát nước tốt, độ PH từ 5-6. Tầng đất phải dày để bộ rễ và cây ký chủ phát triển tốt, giữ chất bổ sung.
- Mực nước ngầm: rễ đàn hương kỵ nước, đọng nước có thể gây chết. Đất cần mực nước ngầm dưới 1m, địa hình dốc, dễ thoát nước, không bị ứ đọng vào mùa mưa.
- Kỹ thuật trồng: yêu cầu có cây ký chủ và bố trí hợp lý. Cây được ươm bầu hoặc trồng trên đất, phát triển từ 4-6 năm có thể thu hoạch.
Gỗ đàn hương mang lại lợi ích và giá trị cao cho người trồng, được chú trọng phát triển ở nhiều vùng.
Đặc điểm hình thái của gỗ đàn hương
Cây đàn hương cao trung bình 7-10m và sống ký sinh một phần rễ lên các cây khác (thuộc nhóm cây bán ký sinh). Phần rễ đàn hương bám vào rễ cây chủ để hút chất dinh dưỡng. Dinh dưỡng nuôi thân. Phần rễ này chứa nhiều nhựa và tinh dầu thơm. Đây là cây thân gỗ màu xanh xám, có nhiều cành phẳng và nhựa. Lá dày, nguyên vẹn, mang hình mũi mác hoặc trứng với sắc tím phớt hồng.
Hoa đàn hương kết thành chùm, ban đầu màu vàng sau thành đỏ tía, thường nở vào tháng 5, tháng 6. Quả đàn hương hình tròn, vẫn còn bao hoa, xuất hiện vào tháng 7 – 9, khi chín chuyển đen. Cây đạt tuổi trưởng thành từ 8 đến 20 năm để có lượng tinh dầu tối ưu. Cây đàn hương bán ký sinh có thể cao từ 10 – 15m, phần rễ chính bám vào rễ chủ để lấy dinh dưỡng. Gỗ đàn hương có sắc trắng và không mùi. Phần tâm gỗ mang màu vàng nâu cùng hương thơm mạnh mẽ.
Gỗ đàn hương có tốt không?
Gỗ đàn hương là loại gỗ quý hiếm, được xem là “vàng xanh”, “hoàng kim” với giá trị cao, từng được đại thi hào Nguyễn Du ca ngợi.
- Phần thịt gỗ màu vàng sáng, chất gỗ nặng, thớ mịn màng, và tinh dầu thơm nhẹ dễ chịu. Đặc biệt, hương thơm của gỗ không bao giờ biến mất, và tinh dầu từ gỗ có giá trị rất cao.
- Tinh dầu đặc trưng giúp chống sâu bọ, đảm bảo độ bền và chắc chắn cho sản phẩm.
Đọc thêm: Gỗ hương có tốt không
Phân loại gỗ đàn hương
Có khoảng trên 16 giống cây đàn hương, đa phần có hình dạng và màu sắc tương đồng. Tuy nhiên, chỉ có hai loại đàn hương đỏ và trắng được biết đến nhiều và trồng rộng rãi:
Gỗ đàn hương đỏ
Đàn hương đỏ, tên khoa học Pterocarpus santalinus, gồm hai loại là lá nhỏ và lá to. Trồng bằng hom rễ hoặc hạt giống, tỷ lệ nảy mầm cao hơn đàn hương trắng, khoảng 70%. Cây phát triển ở vùng ít mưa cho lõi rắn chắc, từ năm thứ 9 sẽ hình thành lõi. Tưới quá nhiều nước hoặc trồng nơi mưa nhiều sẽ kém hoặc không có lõi. Tỉ lệ hình thành lõi đỏ cao hơn trắng, đạt 30 – 40%.
Mọi bộ phận của đàn hương đỏ đều có giá trị:
- Rễ cây: dùng làm đồ gia dụng cao cấp, hàng mỹ nghệ, nội thất.
- Lõi gỗ: sản xuất nội thất, đồ trang trí.
- Hạt để nhân giống, dác gỗ và cành nhỏ thường bị loại bỏ.
Gỗ đàn hương trắng
Có hai loại đàn hương trắng giá trị cao là từ Ấn Độ (Santalum Album) và Úc (Santalum Spicatum), thuộc nhóm gỗ quý hiếm. Đàn hương trắng nhân giống bằng hạt với tỉ lệ nảy mầm từ 20 – 60%. Từ 5 năm tuổi, cây tốt giống bắt đầu hình thành lõi, nhưng tỉ lệ này không quá 15%.
Đàn hương trắng rất được ưa chuộng vì nhiều công dụng:
- Lõi gỗ: dùng trong ngành công nghiệp cao cấp, sản xuất nội thất xe hơi, máy bay. Cũng làm đồ mỹ nghệ và chiết xuất tinh dầu cho nước hoa.
- Rễ cây: chiết xuất tinh dầu hoặc nghiền bột cho mỹ phẩm.
- Dác gỗ: nghiền nhỏ dùng trong sản xuất mỹ phẩm.
- Cành nhỏ: chế tạo sản phẩm làm đẹp.
- Lá: làm trà sạch cao cấp.
- Hạt: chiết xuất tinh dầu, nhân giống hoặc sản xuất rượu.
Giá trị sử dụng của gỗ đàn hương trong cuộc sống
Giá trị kinh tế cho người trồng gỗ
Gỗ đàn hương mang lại giá trị kinh tế lớn. Năng suất thu hoạch rất cao, nhất là đàn hương trắng. Chỉ cần hơn 6 năm có thể thu hoạch. Những cây trên 40 năm tuổi rất quý và đắt đỏ. Doanh thu từ trồng gỗ đàn hương có thể lên tới hàng chục tỷ đồng, cao hơn nhiều so với các loại cây rừng khác.
Giá trị trong nội thất, đồ gia dụng, thủ công mỹ nghệ
Gỗ đàn hương nổi tiếng đắt đỏ, với chất gỗ mịn màng, chắc đanh, vẫn đẹp và mùi thơm quyến rũ tự nhiên. Vì thế, từ xa xưa, quý tộc và vua chúa thường sử dụng gỗ đàn hương cho các công trình. Các sản phẩm nội thất từ gỗ đàn hương thường được chạm khắc công phu, mang lại giá trị thẩm mỹ cao. Ngoài ra, loại gỗ này còn dùng để chế tác các mặt hàng thủ công mỹ nghệ như hộp trang sức, quạt tay, tranh gỗ... tất cả đều có giá trị rất lớn.
Khám phá thêm: gỗ dẻ gai
Giá trị tâm linh phong thủy
Người Ai Cập xưa thường sử dụng dầu gỗ đàn trong kỹ thuật ướp xác và dùng chế tạo đồ mỹ nghệ có ý nghĩa tâm linh, từ quan tài đến đồ thờ cao cấp. Theo quan niệm dân gian, gỗ đàn hương tượng trưng cho sức sống mãnh liệt, bền bỉ, đem lại khởi đầu thuận lợi và may mắn cho người dùng. Gỗ đàn hương có hương thơm tự nhiên giúp xua đuổi tà ma, tiêu trừ khí xấu, mang lại sự tập trung trí lực cho con người. Nó cũng được dùng để chế tạo nhang đốt giúp tĩnh tâm và kết nối với thế giới tâm linh. Ngoài ra, gỗ này còn được dùng để chế tác sản phẩm phong thủy như vòng tay, tượng gỗ... mang đến may mắn, tài lộc, biểu tượng cho sự hưởng thụ quý tộc, cao cấp.
Giá trị làm đẹp trong ngành mỹ phẩm
Chất beta-santalol trong gỗ đàn hương có tác dụng kháng viêm, kháng khuẩn, tẩy tế bào chết. Gỗ này được dùng để chế tạo mỹ phẩm dưỡng da cao cấp giúp trẻ hóa da, chống oxy hóa, hạn chế nám, khô da, ngăn ngừa mụn. Bột gỗ đàn hương dùng chăm sóc da, trị sẹo và bảo vệ da khỏi tia tử ngoại. Dầu đàn hương dùng để massage, làm dầu tắm, súc miệng trị đau họng, khản tiếng, chế tạo nước hoa cao cấp với hương thơm mạnh mẽ.
Giá trị với sức khỏe con người
Gỗ đàn hương có vị cay, tinh dầu có mùi thơm nồng, giúp mang lại nhiều lợi ích sức khỏe:
- Gỗ đàn hương giúp giải tỏa muộn phiền, giảm stress, tạo cảm giác thư giãn, giúp chống trầm cảm.
- Trong y khoa, gỗ được dùng sát trùng, kháng khuẩn, làm se, chống co thắt, tiêu đờm, lợi tiêu, điều hòa khí huyết, lưu thông mạch máu.
- Trà đàn hương được uống như một loại nước bổ dưỡng, an thần.
- Gỗ này còn được dùng như liệu pháp tự nhiên giúp tĩnh tâm trong phòng thiền hay yoga.
- Tinh dầu đàn hương có khả năng đuổi côn trùng, bảo vệ sức khỏe, đặc biệt là trẻ em.
Giá gỗ đàn hương trên thị trường hiện rất đắt đỏ. Nhiều cơ sở vì lợi nhuận mà bán gỗ giả. Do đó, bạn cần cân nhắc kỹ và trang bị kiến thức cần thiết. Thông tin này sẽ giúp bạn chọn sản phẩm đúng chất lượng, phù hợp số tiền bỏ ra.
Gợi ý dành cho bạn: Xu Hướng Nhà Đẹp 2025: Tuyển Tập 999 Mẫu Thiết Kế Hiện Đại