Khi kiến trúc Việt đứng trước ngã ba toàn cầu hóa
Giữa bối cảnh toàn cầu hóa ngày một sâu rộng, thị trường kiến trúc nhà ở cao cấp tại Việt Nam đang chứng kiến một làn sóng chuyển mình mạnh mẽ. Các phong cách quốc tế – từ Địa Trung Hải thơ mộng, Bắc Âu tối giản đến Nhật Bản tĩnh tại – lần lượt du nhập và chiếm lĩnh cảm quan thẩm mỹ của nhiều gia chủ thời đại mới.
Song trong làn sóng ấy, một câu hỏi cấp thiết được đặt ra: Liệu có thể tiếp nhận tinh hoa toàn cầu mà không đánh mất cốt cách Việt Nam trong từng đường nét kiến trúc?
Và câu trả lời – không chỉ nằm trong lý thuyết, mà đang được hiện thực hóa – qua những công trình tinh tế, như chính Maay Design.
Bản sắc kiến trúc: Không chỉ là hình thức mà là tinh thần
Trong kiến trúc, bản sắc không đơn thuần là mái ngói rêu phong hay cột gỗ lim vững chãi. Bản sắc là không gian sống phản ánh tâm thế và lối sống của con người bản địa. Là hơi thở quê hương hiện diện qua từng chi tiết nhỏ, từ chất liệu quen thuộc đến cách phân bổ ánh sáng, luồng gió và tương tác giữa người với không gian.
Giữ được bản sắc chính là giữ được sự đối thoại giữa quá khứ và hiện tại, giữa truyền thống và đổi mới. Bản sắc không gò bó sáng tạo – ngược lại, nó là chiếc trục kim cương để xoay chuyển những ngôn ngữ thiết kế đương đại về đúng với tinh thần của đất, của người Việt.
Thế nhưng, không phải ai cũng đủ nhạy bén để cân bằng giữa tính quốc tế và hồn Việt – đặc biệt khi sự du nhập ồ ạt của những phong cách ngoại lai có thể dễ dàng dẫn kiến trúc Việt vào lối mòn sao chép và mất gốc.
Xem thêm bài viết: Một lớp vỏ địa trung hải, một phần hồn Đông Dương
Maay Design: Khi Địa Trung Hải gặp Đông Dương
Trong bức tranh ấy, Maay Design nổi lên như một điển hình cho tư duy thiết kế thấu cảm và bản lĩnh.
Ngoại thất căn nhà mang dáng dấp Địa Trung Hải – với những bức tường vôi trắng thanh thoát, mái ngói đỏ trầm ấm và những cổng vòm uốn cong duyên dáng. Nhưng khi bước vào bên trong, ta được dẫn dắt vào một không gian đậm chất Đông Dương: trần cao, tường trắng nhấn xanh lục, gạch hoa truyền thống, chất liệu gỗ bản địa, mây tre và vải dệt... Tất cả không phải là sự pha trộn ngẫu nhiên, mà là cuộc hội ngộ đầy dụng ý giữa mỹ học nhiệt đới và tinh thần bản địa.
Đặc biệt, khoảng sân trước không xây tường mà chỉ có mái che – tái hiện hình ảnh “sân chung” trong những ngôi nhà Việt xưa, nơi các thế hệ cùng nhau chia sẻ những bữa cơm, những câu chuyện đời thường. Đó là cách Maay không chỉ tạo nên một không gian đẹp, mà còn nuôi dưỡng một lối sống Việt Nam trong lòng kiến trúc đương đại.
Khi tinh thần Việt tỏa sáng trong những ngôn ngữ kiến trúc khác
Không chỉ có Maay Design, nhiều công trình trên khắp Việt Nam cũng đang thể hiện nỗ lực giữ gìn bản sắc trong quá trình tiếp nhận các phong cách quốc tế.
Phong cách Bắc Âu (Scandinavian): Tối giản nhưng đậm chất Việt
Biệt thự Bắc Âu trên đồi thông Vĩnh Phúc: Công trình ẩn mình giữa rừng thông, được thiết kế hài hòa với địa hình đồi núi. Nhà được hạ thấp xuống, móng khoét sâu để tạo chiều cao lý tưởng mà không phá vỡ cảnh quan. Phong cách Bắc Âu hiện đại, tối giản được Việt hóa bằng sự hòa nhập tinh tế với thiên nhiên – yếu tố gắn bó mật thiết với đời sống người Việt.
Căn hộ Scandinavian tại Bắc Ninh: Tinh thần tối giản của Bắc Âu gặp gỡ với sự gần gũi quen thuộc từ nội thất gỗ sẫm, vải thô mộc mạc và ánh sáng tự nhiên ngập tràn. Một minh chứng cho việc phong cách hiện đại không làm lu mờ sự ấm cúng đặc trưng của nếp nhà Việt.
Phong cách Nhật Bản: Tĩnh tại và hài hòa với văn hóa Việt
Tu viện Khánh An (TP.HCM): Với những mái ngói nâu trầm, lan can trắng và chuông gió ngân vang, công trình này như đưa ta đến một “tiểu Tokyo” giữa lòng Sài Gòn. Nhưng đằng sau hình thức Nhật Bản là tinh thần Việt đậm nét – sự trang nghiêm, tĩnh lặng và thẩm mỹ hướng nội.
Chùa Minh Thành (Pleiku): Một sự kết hợp giữa kiến trúc Nhật Bản và phong cách Lý – Trần. Các gian nhà được bố trí theo vòng tròn, tựa như đóa sen nở. Chất liệu gỗ và gam nâu trầm tạo nên một không gian trầm mặc, mộc mạc – vừa mang tính thiền định vừa chứa đựng cảm quan thẩm mỹ của người Việt.
Xem thêm bài viết: Tái bản một giấc mơ nắng gió Địa Trung Hải
Giữ hồn Việt trong kiến trúc hiện đại
Giữa những khối bê tông vươn cao và lớp kính sáng bóng, bản sắc Việt vẫn có thể hiện diện – nếu ta đủ dụng tâm.
Việc giữ gìn bản sắc không chỉ là một nỗ lực bảo tồn ký ức, mà còn là cơ hội để Việt Nam kiến tạo một ngôn ngữ kiến trúc riêng biệt – nơi truyền thống và hiện đại cùng song hành, tạo nên những công trình độc đáo mang tầm vóc quốc tế nhưng vẫn đậm tinh thần quê hương.
Hãy xem kiến trúc không chỉ là nghệ thuật tạo hình, mà là một hành trình kể chuyện – về đất, về người, về bản sắc không thể thay thế. Hãy bắt đầu từ việc hiểu sâu văn hóa, rồi từ đó, kiến tạo nên những không gian không chỉ đẹp mắt mà còn sâu sắc, tử tế và đúng nghĩa “Việt Nam”.
Nguồn: Nhato, Maay Design, Nội thất Dream House, Vn express.
