Nền tảng của hội họa hiện đại Việt Nam
Ra đời từ thập niên 1920, Trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương đánh dấu bước ngoặt trong lịch sử nghệ thuật Việt Nam. Đây là nơi hội tụ tinh hoa giữa kỹ thuật tạo hình phương Tây và tư duy thẩm mỹ phương Đông, khai mở một thế hệ họa sĩ tài năng như Lê Phổ, Mai Trung Thứ, Vũ Cao Đàm, Nguyễn Phan Chánh, Lê Thị Lựu, Trần Quang Trân…
Từ đó, khái niệm “Mỹ thuật Đông Dương” không chỉ gắn với một giai đoạn học thuật, mà còn trở thành dòng chảy văn hóa, nơi hội họa Việt tìm được tiếng nói riêng trong bản đồ nghệ thuật thế giới.
Kết hợp giữa tinh hoa Tây học và hồn cốt Á Đông
Điểm độc đáo của mỹ thuật Đông Dương nằm ở sự hòa quyện giữa kỹ thuật sơn dầu, bố cục, phối cảnh châu Âu với chất liệu dân tộc như lụa, sơn mài, giấy dó. Các danh họa Việt đã biến ngôn ngữ hội họa phương Tây thành công cụ thể hiện tình cảm Á Đông, đưa người xem chạm tới vẻ đẹp dung dị của đời sống Việt.
Những tác phẩm nổi bật như “"Quý bà ở ban công" - Mai Trung Thứ, “"Thiếu nữ và mèo" - Lê Phổ hay “Chơi ô ăn quan” - Nguyễn Phan Chánh vừa hiện đại, vừa đậm chất truyền thống.
Hội họa như tấm gương phản chiếu xã hội
Điều làm nên giá trị bền vững của mỹ thuật Đông Dương không chỉ nằm ở hình thức, mà ở tinh thần nhân văn. Mỗi bức tranh là một “tư liệu sống” phản ánh đời sống, phong tục, niềm tin và vẻ đẹp tâm hồn người Việt nửa đầu thế kỷ XX.
Từ hình ảnh thiếu nữ Hà Nội thanh lịch, người nông dân cần mẫn, đến không gian phố cổ trầm mặc, hội họa Đông Dương đã lưu giữ ký ức tập thể của một thời, để hôm nay, mỗi khi ngắm lại, người xem vẫn cảm nhận được nhịp thở của quá khứ.
Giá trị văn hóa vượt lên giá trị vật chất
Ngày nay, nhiều tác phẩm của các danh họa Đông Dương được đấu giá với mức triệu đô la, nhưng điều đó chỉ phản ánh phần nổi của giá trị. Điều cốt lõi hơn nằm ở việc những bức tranh ấy đã trở thành di sản văn hóa, giúp thế hệ sau hiểu về lịch sử, con người và tâm hồn Việt Nam.
Mỹ thuật Đông Dương không chỉ là “dòng tranh cổ điển”, mà còn là chứng nhân cho khát vọng tìm bản sắc trong thời kỳ hội nhập, là nền tảng nuôi dưỡng sự phát triển của hội họa Việt đương đại.
Triển lãm “Cuộc Sống Tươi Đẹp” - Hành trình tôn vinh di sản
Tinh thần di sản ấy được tái hiện trong Triển lãm nghệ thuật “Cuộc Sống Tươi Đẹp” diễn ra tại Trung tâm Thông tin Văn hóa Hồ Gươm (Hà Nội). Sự kiện quy tụ hơn 60 tác phẩm quý của các danh họa Đông Dương, từ Lê Phổ, Mai Trung Thứ, Nguyễn Phan Chánh, Bùi Xuân Phái đến Vũ Cao Đàm, Nguyễn Sáng, Nguyễn Tư Nghiêm.
Triển lãm không chỉ mang đến cho công chúng cơ hội chiêm ngưỡng những kiệt tác hội họa, mà còn khơi dậy niềm tự hào về nền mỹ thuật hiện đại Việt Nam, nơi hội họa không chỉ là nghệ thuật, mà là di sản sống kết nối quá khứ, hiện tại và tương lai.Triển lãm mở cửa đến hết ngày 26/10/2025.
Nguồn: nhaTO
