Xây nhà không bê tông vẫn bền, vẫn đẹp và thoáng mát
Không giống Việt Nam, ở Mỹ, ngay cả tại những khu dân cư phổ thông, nơi không phải nhà giới siêu giàu, chúng ta vẫn dễ dàng bắt gặp những căn nhà tựa biệt thự: có sân vườn bao quanh, cao nhất chỉ 2 tầng, và đặc biệt, hoàn toàn không dùng bê tông hay thép. Vậy làm thế nào để những công trình ấy vẫn đảm bảo tính thẩm mỹ, độ chắc chắn và khả năng chống nóng?
Câu trả lời nằm ở cấu trúc khung gỗ kết hợp lớp vật liệu thông minh: foam cách nhiệt và các lớp gỗ ép, gạch ốp giả đá…, được lắp ghép một cách tính toán tỉ mỉ đến từng inch.
Xem thêm video chi tiết: Người Mỹ học người Việt cách xây nhà?
Foam cách nhiệt: lớp “kết dính” mát mẻ và bền bỉ
Ngay giữa phần khung gỗ và phần vỏ tường ngoài, người Mỹ sử dụng một lớp foam cách nhiệt dày khoảng 1cm. Đừng xem thường độ mỏng của nó, bởi lớp foam này đóng vai trò “chìa khóa” giữ nhiệt độ trong nhà luôn ổn định, đồng thời kết nối khung gỗ với lớp tường ngoài.
Không dừng ở đó, một số loại foam hiện đại còn có khả năng chống cháy lan, chống ẩm, và gia tăng độ bám dính cho vật liệu ốp tường bên ngoài, như gạch màu hoặc đá nhân tạo. Đó chính là lý do vì sao dù xây từ gỗ, những căn nhà này vẫn tồn tại hàng trăm năm.
Ốp thêm gỗ ép ở mặt đón nắng: bài học tiết kiệm cực kỳ thông minh
Tại các bức tường hướng Tây, nơi mặt trời chiếu gắt nhất vào buổi chiều, người Mỹ không tăng lớp bê tông hay kính cách nhiệt đắt đỏ. Thay vào đó, họ ốp thêm một lớp gỗ ép công nghiệp, vừa nhẹ, vừa bền, vừa dễ thay thế.
Lớp gỗ này tạo vùng đệm, hạn chế hấp thụ nhiệt, đồng thời bảo vệ lớp foam bên trong không bị phân hủy do nắng gắt. Không cần điều hòa vẫn mát, đó chính là nhờ những lớp “khiên” mỏng mà hiệu quả ấy.
Tư duy không bê tông, không thép: xây nhà xanh kiểu Mỹ
Từ khung gỗ kỹ thuật cho tới lớp foam, gạch nhẹ và gỗ ép, tất cả đều hướng đến một mục tiêu: giảm sử dụng vật liệu phát thải cao như xi măng và thép. Việc xây dựng bằng lắp ghép giúp rút ngắn thời gian thi công, giảm chi phí vận hành và sửa chữa về sau, mà vẫn đảm bảo độ chắc chắn cần thiết.
Đây không chỉ là tư duy thực dụng, mà còn là một bước tiến về môi trường: xây nhà mà vẫn giảm dấu chân carbon.
Nhưng liệu có đủ bền, đặc biệt ở vùng khí hậu như Việt Nam?
Tại Mỹ, quy trình xây dựng được kiểm tra nghiệm thu rất chặt: mỗi giai đoạn (móng, khung, hệ thống điện nước, điều hòa...) đều có kỹ sư kiểm tra độc lập trước khi bước tiếp. Ngoài ra, chính sách bảo hiểm ràng buộc ngân hàng và nhà thầu cũng giúp đảm bảo chất lượng công trình đến từng chi tiết.
Tuy nhiên, nếu áp dụng mô hình nhà khung gỗ này vào Việt Nam, các nhà thầu hay chủ nhà cũng cần cân nhắc kỹ, bởi Việt Nam ở vùng khí hậu nhiệt đới nóng ẩm dễ gây mục gỗ, phát sinh mối mọt. Bên cạnh đó, vật liệu gỗ làm tăng nguy cơ cháy lan tại các đô thị san sát. Một số chất liệu foam cũng chưa phổ biến tại Việt Nam hoặc chưa đạt chuẩn chống cháy cần thiết.
Chưa kể, nhiều khu vực tại Mỹ như California đang đối mặt với tình trạng cháy nhà hàng loạt do biến đổi khí hậu. Đây là lời cảnh tỉnh không thể bỏ qua, và ngay cả người Mỹ cũng đang tìm cách thay đổi vật liệu từ gỗ thành gạch chống cháy để đảm bảo an toàn hơn khi khí hậu đang dần biến đổi khắc nghiệt.
Xem thêm bài viết chi tiết: Nhà Mỹ với kiến trúc giản đơn nhưng chất lượng đáng nể.
Vậy điều chỉnh thế nào cho phù hợp?
Học theo là một chuyện, áp dụng hiệu quả lại là chuyện khác. Đối với Việt Nam, chúng ta có thể thay foam bằng các vật liệu cách nhiệt bền hơn, như panel PU, tấm sợi khoáng chống cháy, hoặc gạch nhẹ đa lớp. Giữ tư duy khung gỗ lắp ghép nhưng kết hợp lõi thép nhẹ ở các điểm chịu lực, tạo sự chắc chắn lâu dài. Chỉ sử dụng lớp gỗ ép chắn nắng ở các vị trí cần thiết, vừa thân thiện môi trường, vừa giúp tiết kiệm điện năng.
Các phương án trên có thể giúp tiết kiệm chi phí xây nhà, đồng thời đảm bảo không gian thoáng mát, bền vững với khí hậu Việt Nam.
Mỗi lớp vật liệu đều có mục đích, không thừa không thiếu. Cách người Mỹ lắp ghép, kiểm tra, và phân lớp chính là biểu hiện của tư duy xây dựng thực dụng nhưng sâu sắc, hoàn toàn có thể học hỏi và phát huy những ưu thế đối với những ai có quỹ tài chính không quá lớn, đồng thời vẫn bảo vệ môi trường.
Nguồn: Nhato.
